Grommen is een signaal wat je hond inzet om iets aan te geven. De hond geeft met grommen vooral aan dat het teveel is: “tot hier en niet verder”. Het is een vorm van communicatie. Dit signaal valt wel degelijk onder het zogenoemde “dreiggedrag”.
Het grommen wordt dus ingezet om de prikkel (waar tegen gegromd wordt) te doen laten verdwijnen.
Wat zegt grommen over de hond?
Grommen zegt over je hond dat hij heel duidelijk een vergroot signaal inzet om iets aan te geven. Richting jou, anderen of andere honden.
Het is communicatie en dus normaal honds gedrag. Een hond die gromt, doet dit zeker niet zomaar. Als een hond gromt is ‘ie jou niet aan het pesten of de baas aan het spelen.
Agressief of dominant
Grommen zegt niks over of je hond dominant is, de baas wil spelen of agressief is. Het is belangrijk om dit te weten om 2 redenen:
Op de eerste plaats IS een hond niet dominant of agressief. Hij kan zich hooguit zo gedragen. Gedrag is een gevolg van iets. Als je het gedrag wilt veranderen zal je moeten kijken naar de onderlaag: waarom gromt mijn hond in situatie X?
Op de tweede plaats is grommen een communicatiesignaal. Het is een grens. En onze honden communiceren dat o.a. op deze manier. Het is hun manier om te zeggen: stop en niet verder. De manier om dit aan te geven wordt steeds groter en groter.
De kans dat er op dat moment al meerdere signalen eerst zijn geweest is aanwezig. De kans dat er in het verleden andere signalen zijn geweest die niet zo dreigend waren is ook zeer aanwezig.
Je mag blij zijn dat je hond gromt
Grommen is een prachtig signaal waarmee je hond aangeeft “en nu moet het echt kappen”. Grommen is een dreigend signaal wat heel serieus genomen moet worden.
Grommen is een prachtig signaal omdat het een voorbode kan zijn voor snappen, happen of bijten. Dus in feite mag je “blij zijn dat ‘ie nog gromt”.
Je moet het eigenlijk zo zien: voordat een hond gaat aanvallen zijn er vaak kleinere signalen aanwezig die steeds groter worden. Zie de afbeelding hieronder. Deze afbeelding geeft niet chronologisch weer hoe jouw hond zich gaat gedragen tijdens een conflict.
Het laat duidelijk zien hoe een hond tijdens een conflict van kleine naar grove signalen gaat. Hij kan gerust wat stappen overslaan of een andere opbouw hebben.
De escalatieladder voor honden
Je ziet hierboven een heel mooi voorbeeld van hoe een hond kan opbouwen in een conflict. Deze opbouw in het conflict wordt vaak weergegeven met behulp van de escalatieladder.
De escalatieladder laat dus zien hoe die signalen van je hond steeds groter en groter worden voor de “bom barst”.
Je kan dus eigenlijk niet meer zeggen dat je hond “opeens” iets doet.
Betekent niet dat er geen uitzonderingen zijn waarbij dit wel het geval is. Toch een kleine kanttekening omdat er dan alsnog vaak wel voorbodes zijn of zijn geweest in het verleden.
Wanneer kan een hond grommen?
Er zijn natuurlijk verschillende situaties waarin in een hond kan grommen. Dat betekent dus dat je hond dit “dreigingssignaal” altijd kan inzetten. Een aantal voorbeelden zijn:
- De hond gromt ’s avonds
- De hond gromt naar de baas
- De hond gromt bij aaien
- De hond gromt naar de dierenarts
- Je hond gromt naar puppy’s
- De hond gromt naar visite/bezoek
- De hond gromt naar kinderen
- De hond gromt naar ander honden
Wat betekent het als je hond gromt?
Grommen is een gevolg van iets wat de hond ervaart. Het is een response op een prikkel bijvoorbeeld. Met grommen probeert de hond aan te geven dat hij het echt als ingewikkeld, spannend of bedreigend ervaart.
Omdat grommen dreigend gedrag is kan het afstand tussen hem en de prikkel veroorzaken. Dat is zeer wenselijk want de hond wil dat ook. Hij is aan het waarschuwen. Omdat hij wil dat het stopt.
De afstand vergroten en niet verder gaan is dan in eerste instantie een goed advies. Uiteraard wil je vervolgens wat doen aan de oorzaak van het grommen. Waarom moet hij dreigen? Wat moet er stoppen? En waarom moet het stoppen?
Dan tackel je het echte probleem en neem je de waarschuwing van je hond serieus.
Wat kunnen oorzaken zijn van het grommen?
- De hond komt in een situatie terecht die hij spannend en ingewikkeld vindt
- De hond voelt zich in het “nauw” gedreven
- De hond ervaart lichamelijk ongemak
- De hond wordt gecorrigeerd. Omdat hij zich al bedreigd en gestresst voelt kan dit juist zorgen voor agressie.
- De hond kan niet meer “vriendelijk” vragen of datgene wil stoppen
Wat moet je doen als een hond gromt?
Dat hangt op de eerste plaats volledig af van de setting, situatie en jouw hond. Als we naar jouw hond gaan kijken dan zou ik rekening houden met hoe jouw hond zijn signalen inzet.
De ene hond zet na het grommen vrij snel bijten in. Andere honden doen dit minder snel. Als jouw hond gromt in de situatie met een andere hond dan zou ik hem ook uit de situatie halen.
In alle gevallen zorg je er dus voor dat hetgeen waar de hond om gromt niet langer doorgaat. Jij of een ander stopt en vergroot de afstand. Of je haalt de hond uit de situatie als hij bijvoorbeeld met andere honden is.
Mag je een grommende hond corrigeren?
Het is zonde als je het doet. Je moet grommen zien als een grens van de hond. Als je dat corrigeert onderdruk je eigenlijk zijn stem. Je hond heeft wat te vertellen: we kunnen er maar beter naar luisteren.
Daarnaast is het zo dat je door te corrigeren de emotie onderdrukt. Je doet aan symptoombestrijding. Wellicht dat het grommen stopt en jij van het probleem af bent. Maar er is niet gekeken naar het echte probleem namelijk: waarom gromt de hond?
Als je de “waarom” kan beantwoorden en begeleiden hoeft jouw hond grommen niet meer in te zetten als communicatie.
De afstand vergroten met een hond die gromt is niet de oplossing
De afstand vergroten en je hond uit de situatie halen is niet de oplossing. Je zult wat moeten doen aan de reden waarom je hond gromt.
Wanneer je hond gromt en de prikkel weggaat werkt dat op basis van een negatieve bekrachtiging. Het heeft effect. Je wilt dus niet alleen maar weggaan. Je hond leert daardoor juist dat het effect heeft. Logisch!
Alleen het is wel de eerste stap die je neemt om te voorkomen dat het erger (bijten) kan worden. Vervolgens ga je wat doen aan het probleem. Je kan er dan ook voor kiezen om te werken met een hulpmiddel zoals een muilkorf zodat je positief kan trainen. Je gaat je richten op wat je wel wilt. Je gaat je richten op het veranderen van de emotie. De muilkorf voorkomt eventuele gevolgen. Veiligheid staat altijd voor op.
Verschillende soorten grommen van een hond
Als we het hebben over grommen zijn we een beetje afhankelijk over jouw interpretatie van grommen. Grommen zoals hierboven beschreven is een dreigend signaal. Je hond kan dan grommen met geluid. De grom is laag en blijft vaak in dezelfde toon. Het klinkt dreigend.
Zoals altijd is het belangrijk om naar het totaalplaatje te kijken. Zoals de grom hierboven uitgelegd wordt zie je vaak ook nog de volgende lichaamssignalen:
De hond:
- Trekt zijn lip op
- Ontbloot zijn tanden
- Heeft gefronste wenkbrauwen
- Een gespannen en lage houding
- Houdt de kop lager dan normaal
- Staart in een lage houding of juist een hoge gespannen houding
- Heeft zijn oren naar achteren
- Heeft vergrootte pupillen
- Laat oogwit zien (whale eye)
- Heeft een rimpel op z’n neus
De spelgrom
Sommige honden zetten tijdens spel een soort van grom in. Deze grom is vaak hoger in zijn geluid en wisselt ook tussen hoog en laag. Daarnaast zie je dan een andere lichaamshouding waar minder dreiging vanuit gaat.
Stel je bent een touwtrekspelletje aan het doen dan kun je ook een grom horen. Een hond kan door het spel wel misschien vergrote pupillen hebben. Staar je daarom niet blind op 1 lichaamssignaal, maar kijk echt naar het totaalplaatje. In het geval van een trekspelletje kun je best tussendoor even wat pauzes laten vallen om te kijken hoe de hond zich herstelt en of het nog ontspannend is.
Lichaamstaal van de hond
Je leest een blog wat ik heb geschreven heb in een blogserie over lichaamstaal van honden. In mijn ogen is het van cruciaal belang dat we onze hond leren begrijpen. Hiervoor moet je de lichaamstaal van de hond op de juiste manier interpreteren, en daar gaat het vaak verkeerd. Met deze blogs help ik je bij het geven van een ander perspectief.
