Bij counterconditionering ga je van een negatieve associatie een positieve associatie maken. Of op zijn minst een neutrale emotie.
Je richt je dan op de het associatieve leervermogen van je hond: klassieke conditionering.
Counterconditionering wordt ook weleens ‘herleren’ genoemd. Met behulp van counterconditionering kan je een prikkel die beangstigend of bedreigend is voor je hond koppelen aan iets heel positiefs.
Je hond leert op deze manier dat er iets leuks gebeurt wanneer die ene prikkel waarneembaar is. Dat kan zijn geluid, het zien van een prikkel of het voelen (snelheid bijvoorbeeld) van iets.
Van een negatieve associatie naar een positieve associatie
Wanneer je hond gedrag vertoont dat door een (negatieve) emotie wordt veroorzaak, zal je aan de slag moeten met de emotie. Dan ga je echt werken aan een oplossing. Dat betekent dat je de prikkel gaat koppelen aan iets dat je hond heel erg leuk vindt. Dit noemen we counterconditionering. Er wordt vaak gebruik gemaakt van voer. Maar je kan ook aandacht of spel inzetten bijvoorbeeld.
Bij counterconditionering is het belangrijk dat je rekening houdt met de afstand tot de prikkel. Dat is nodig omdat je hond anders in de “rode zone” zit. En alsnog een negatieve associatie heeft/blijft houden. Daarnaast zal je ook zien dat je dan heel hard moet werken of het nauwelijks voor elkaar krijgt.
Je hond kan niet meer leren omdat de angst, stress, spanning en bedreiging ruis veroorzaakt.
Dat betekent dus dat je een afstand opzoekt waarbij je hond ontspannen of op z’n minst neutraal is. Dit wordt desensitisatie genoemd.
Wanneer kan je counterconditionering inzetten?
Je kan countercondtionering inzetten wanneer het gedrag gedreven wordt vanuit een (negatieve) emotie. Dus eigenlijk kan dat dan gaan over heel veel situaties.
- Als de deurbel gaat
- Bij het zien van andere honden
- Bij het zien van containers
- Bij het zien van auto’s
- Bij het horen van vuurwerk
- Bij het voelen van de beweging van iets (een auto of bakfiets bijvoorbeeld)
- Bij het zien van (vreemde) mensen
- De stofzuiger
- Een bepaald voorwerp waar je hond bang voor is
- Kinderen
Desensitisatie en counterconditionering
Desensitisatie en counterconditonering wordt dus vaak gecombineerd. Omdat je namelijk geen positieve associatie kan creëren wanneer je hond emotioneel hoog zit. Wanneer hij zich niet ontspannen voelt.
De afstand heeft daar invloed op. Als je ergens bang voor bent of je ervaart iets als bedreigend dan zorgt meer afstand voor meer lucht. Je ervaart de prikkel als minder bedreigend en via die weg kan je dus andere associatie gaan maken. De afstand is de eerste stap. Maar je moet er natuurlijk wel ook wat leuks aan koppelen. Iets dat je hond heel erg leuk en/of lekker vindt.