Socialisatie is een belangrijk onderdeel wanneer jij je hond tot een volwassen en stabiele hond wilt laten ontwikkelen. Habituatie is wat anders dan socialisatie. Maar het staat wel met elkaar in verband op het moment dat jij bezig bent met je hond opvoeden.
Hoe werkt habituatie?
Habituatie verwijst naar een vorm van leerproces waarbij een hond geleidelijk aan minder reageert op herhaalde en onschadelijke prikkels. Met andere woorden, het is het proces waarbij een hond na verloop van tijd minder gevoelig wordt voor een stimulus waaraan het herhaaldelijk wordt blootgesteld, omdat het leert dat de stimulus niet langer relevant of bedreigend is.
Je hond leert omgaan met de prikkel. Hij leert de prikkel te negeren. Hij ziet de prikkel wel maar leert ook dat hij er niks mee hoeft.
Wanneer kan habituatie optreden?
Bij honden kan habituatie bijvoorbeeld optreden wanneer ze worden blootgesteld aan alledaagse geluiden, geuren of visuele prikkels in hun omgeving. Als een hond herhaaldelijk wordt blootgesteld aan een bepaald geluid dat in het begin mogelijk alarmerend of interessant was, zal het na verloop van tijd minder reageren op dat geluid naarmate het leert dat het geen gevaar of beloning met zich meebrengt.
Habitueren is een belangrijk onderdeel van de aanpassing van honden aan hun omgeving, omdat het ze in staat stelt om hun energie te richten op nieuwe en relevante stimuli in plaats van steeds opnieuw te reageren op bekende maar niet-bedreigende prikkels.
Wat is het verschillen met socialiseren?
Bij habituatie ben je bezig om je hond te leren omgaan met… Bijvoorbeeld: je leert je hond dat een fietser kan passeren, maar dat hij er niks mee hoeft.
Socialisatie verwijst naar het proces waarbij een hond wordt blootgesteld aan verschillende mensen, dieren, omgevingen, situaties om positieve interacties en ervaringen op te doen. Een cruciale fase in het leven van een puppy, waarin het leert om te gaan met en zich aan te passen aan zijn sociale omgeving.
Een goede socialisatie helpt bij het ontwikkelen van zelfvertrouwen, het verminderen van angst voor nieuwe situaties en het bevorderen van positieve interacties met andere honden en mensen.
Kort samengevat
Habituatie gaat over het wennen aan herhaalde prikkels en het verminderen van reacties daarop, terwijl socialisatie draait om het aanleren van positieve gedragingen en het opbouwen van vaardigheden voor interactie met verschillende omgevingsfactoren en andere wezens.
Beide processen zijn van groot belang voor de algehele ontwikkeling en het gedrag van honden.
Habituatie is een leervorm die we vaak vergeten. Daarnaast hebben we soms een andere interpretatie van socialiseren. We stellen onze hond te pas en te onpas bloot aan welke willekeurig prikkel dan ook. Met het idee dat ze er dan mee om leren te gaan.
Een goede socialisatie bevat echter meer componenten dan dit. Op de eerste plaats omdat je ook je hond wil leren dat er prikkels zijn waar hij niet op hoeft te reageren (zoals die passerende fietsers of de honden aan de lijn, ik noem maar wat).
Daarnaast is belangrijk om te weten wat een goede socialisatie betekent. Zodat het wel echt socialiseren is en geen traumatiseren.
Wat als de hond niet goed gehabitueerd is?
Een slechte habituatie heeft veel invloed op de hond. Een slechte socialisatie ook. Het kan maar zo zijn dat je hier een de grens van maakbaarheid gaat tegenkomen. Als de hond niet goed of helemaal niet gehabitueerd is of gesocialiseerd op de belangrijke momenten, dan heeft dat veel invloed.
Wanneer een hond niet (goed) of verkeerd is gesocialiseerd met andere honden dan kan dit lastig zijn. Wanneer een hond echter niet goed gehabitueerd is en alles doodeng is dan is dit een groter probleem. En ook wel degelijk een welzijnskwestie. Het is een probleem als en hond er niet mee heeft leren omgaan.
Een goede fokker houdt zich bezig met habituatie en socialisatie
Bij broodfok hond en slecht gefokte honden zie je dit tafereel veel voorbij komen. Ook bij buitenlandse honden is dit het geval. Bijvoorbeeld omdat ze niet gehabitueerd zijn met de dingen die wij hier in Nederland wel hebben (sneeuw bijvoorbeeld). Of omdat ze helemaal niet gehabitueerd zijn.
Een goede fokker is daarom ook druk bezig met al deze leervormen. Ze leren de hond wennen aan prikkels, geluiden, verschillende ondergronden, gekke voorwerpen en noem het maar op. De socialisatie en habituatie begint al in het nest. Maar is wel essentieel voor de verdere ontwikkeling van de hond.
Er is niks ingewikkelds aan habituatie, maar het is wel een probleem als dit niet gebeurd is.