Coping is een begrip uit de psychologie. Het duidt de manier aan waarop we omgaan met stress en problemen. Honden doen dit ook en hebben 4 copingmechanismes.
Wat is een copingmechanisme?
De manier waarop jouw hond omgaat met situaties zoals spanning, stress en problemen noemen we een copingmechanisme. Coping betekent ‘omgaan met’ en strategie of mechanisme betekent aanpak of ‘automatische werkwijze’.
4 copingmechanismes
Het is een reactie op stress en daar ontstaat gedrag uit om die stress ‘kwijt te raken’. Oftewel: de actie kan stress verminderen. Het doel kan ook zijn om de prikkel te laten verdwijnen. Wanneer de hond bang is, iets ingewikkeld vindt, iets ervaart als een bedreiging of stress heeft kan hij op 4 manieren reageren:
- Fiddle about (doorschieten, gek doen)
- Freeze (bevriezen)
- Flight (vluchten/ontwijken)
- Fight (vechten)
De meeste honden laten in eerste instantie vooral de Fiddle About, Freeze en Flight zien. Veel signalen zijn subtiel en worden dus ook over het hoofd gezien. Dit kan er voor zorgen dat de hond uiteindelijk kiest voor een ander copingmechanisme namelijk: vechten. Meestal ontstaat dit omdat onze honden in situaties terecht komen waar ze eigenlijk niet willen zijn.
Hier is dan ook de grootste misinterpretatie. Omdat we die subtiele signalen missen of een er een andere interpretatie aan geven ontstaat er miscommunicatie en is er veel ruis op de lijn.
Voorbeeld
Wanneer er mensen binnenkomen bij Bobby en zijn baasjes pakt hij altijd druk zijn knuffel op en gaat ‘ie onrustig rondlopen totdat het bezoek gaat zitten. Meestal vindt Bobby daarna wel weer zijn eigen rust en gaat ergens liggen. Als Bobby die knuffel niet zou hebben zou ze ogenschijnlijk enthousiast gedrag laten zien zoals springen en blaffen.
Dat er visite binnenkomt doet wel degelijk iets met Bobby. Dat rondlopen met die knuffel kan een manier zijn om om te gaan met de stress. Om de stress te verminderen.
Gedrag dat kan ontstaan uit de verschillende copingmechanismes
Uit die copingstrategieën ontstaat gedrag. Gedrag kan zijn:
- Zichzelf likken
- Spelen
- Voorwerpen pakken en dragen (speelgoed bijvoorbeeld)
- Graven
- Kauwen (of zelfs slopen)
- Markeren
- Gaan liggen tijdens een wandeling
- Rijden op voorwerpen, mensen of andere honden bijvoorbeeld
- Blaffen
- Rollen
- ‘Druk’ doen
- Rondrennen
- Gras eten
De juiste context
Al deze gedragingen behoren bij het normale gedrag van je hond. Honden markeren om verschillende redenen, honden eten gras met verschillende redenen bijvoorbeeld. De juiste context is ontzettend belangrijk. Het interpreteren van gedrag is daarom niet altijd zo gemakkelijk. Het is al helemaal niet zwart-wit.
Bijvoorbeeld: een hond die markeert is dominant of een hond die rij gedrag vertoont is dominant. Je ziet vaak 1 interpretatie van bepaald gedrag. Zo simpel is het niet. Het vergt ervaring en training om gedrag op de juiste manier te interpreteren. Dit verschil per hond, situatie, omgeving, omstandigheden en nog meer andere factoren.
Wanneer zet een hond deze copingmechanismes in?
Wanneer je hond iets ervaart wat spannend is voor hem zal hij daar op reageren. Die spanning zien wij niet altijd. Ook door de opvattingen en overtuigingen die we vaak hebben. Bijvoorbeeld: honden moeten andere honden ontmoeten, elke dag naar dat ene park en lekker kunnen spelen. Terwijl de hond misschien wel hele andere signalen laat zien die gemist worden. Situaties die stressvol kunnen zijn:
- Andere honden
- Gebrek aan (de juiste vorm) uitdaging
- Overprikkeling
- Andere mensen
- Bepaalde voorwerpen
- Alleen thuis moeten zijn
- Onrust, lawaai, harde knallen
- Enzovoort.
We herkennen de signalen vaak niet
De 3 copingmechanisme, Fiddle about, Freeze en Flight, herkennen we niet altijd. Of ze worden verkeerd geinterpreteerd. Een hond die sluipend op andere honden afgaat of juist gaat liggen wordt ook wel eens gezien als een hond die graag wil spelen bijvoorbeeld. Het copingmechanisme Fight is vaak wel herkenbaar en ook het moment dat we er op inschakelen.
Fight betekent natuurlijk letterlijk vechten. Een vorm van agressie inzetten. Er zijn echt veel gedragingen die voorbodes kunnen zijn van vechten. Zoals blaffen bijvoorbeeld of het uitvallen aan de lijn bijvoorbeeld. Die aantonen dat de hond wel degelijk iets van de situatie vindt. Dit blaffen, uitval gedrag e.d. gedragingen zijn vaak gedragingen dat we in actie komen. Terwijl er daarvoor al zoveel gecommuniceerd is.
