Jippie! Als jij opzoek bent naar informatie over een puppycursus dan betekent dat vast dat je een puppy in huis hebt of bijna krijgt. Dat is natuurlijk superleuk!
De vraag is alleen wat voor een cursus ga je volgen? Is het eigenlijk wel nodig om zo’n cursus te volgen en ga je hem dan fysiek of online volgen? In dit artikel ga ik dat nader uitleggen.
Heeft een puppycursus zin?
Een puppycursus volgen lijkt de standaard te zijn: je hebt een puppy en je volgt een cursus. In principe niet zoveel verkeerd aan die gedachte. Vooral omdat je de pup wilt opvoeden tot een hond die goed mee kan draaien in de maatschappij op volwassen leeftijd. Alleen omdat het punt te bereiken tot volwassen hond die goed kan meedraaien in de maatschappij hebben we toch een kwinkslag te maken in ons bewustzijn over het opvoeden van de hond en het “fenomeen hond”. Want was is er eigenlijk nodig om tot dat punt te komen?
Een puppycursus heeft zin. Er zijn gelukkig goede puppycursussen die een goed fundament leggen. Tegelijkertijd geeft het je heel vaak niet de garantie die je zou willen. En zie ik voor 80% vooral puppycursussen die zich richten op componenten die op de lange termijn, jou als hondeneigenaar, onvoldoende houvast geven.
Is een puppycursus echt nodig?
Een puppycursus is zeker wel nodig om je hond te begeleiden en dingen aan te leren. Je wilt je hond aanleren hoe om te gaan met situaties waar hij/zij dagelijks mee te maken krijgt. Als je hond heeft aangeleerd hoe zich te gedragen, weet hij wat de bedoeling is en zal je zien dat je goed kan samenwerken met je hond en je hond “goed” gedrag kan vertonen.
Alleen de kwaliteit, de methodiek en hetgeen wat je leert op de puppycursus bepaalt voor mij of ik deze vraag met een volmondige “ja” kan beantwoorden.
Dus ja het is nodig om je pup vanalles aan te leren, te helpen, emotioneel te ondersteunen om een autonome hond te ontwikkelen. Nee dat bereik je niet per se in de gemiddelde puppycursus. De hoeveelheid hulpvragen die we in deze tijd hebben met onze honden is enorm. De vraag naar gedragsbegeleiding is groot. Ik ontvang dagelijks tientallen mails en berichten van mensen met de vraag of ik ze kan begeleiden. Al deze berichten bevatten bijna altijd de sidenote: ik heb wel puppycursus deel 1 (en misschien zelfs wel 2,3 en 4) gevolgd. Hij is wel opgevoed. Mensen typen het zelfs met de ondertoon: ondanks dat ik een puppycursus heb gevolgd heb ik toch problemen.
Veel hulpvragen die op latere leeftijd ontstaan zijn niet zelden een gevolg (en daarmee – groot – probleem) van de dingen die we doen in de puppytijd.
Dit maakt ook precies dat ik wat kritisch ben tegenover het idee van het verplichten van een puppycursus (met het idee dat we dan problemen oplossen).
Ik zeg dus altijd: het is niet zo dat je op de puppycursus niks leert. Het is wel zo dat je een hele boel niet leert. En die “hele boel” zorgt voor problemen op latere leeftijd. Het is DE informatie waarbij mensen in mijn online trainingen, op social media of in 1:1 trajecten zeggen: “Had ik dit maar eerder geweten”.
Is het de moeite waard om een puppy te trainen?
Het is wel degelijk de moeite waard om een puppy te trainen. De vraag is alleen wat je onder trainen verstaat? Eén van de oorzaken van de problemen die op latere leeftijd ontstaan bij onze puppy’s is dat we ons teveel hebben gericht op vaardigheden. Een gebrek aan vaardigheden is nooit het daadwerkelijke probleem van gedragsproblemen. En toch trainen we onze puppy’s volledig op basis van commando’s en vaardigheden. En eerlijk: dan ontwikkel je de eerste kloof tussen onze menselijke belangen en die van de pup. Je begrijpt vast dat een kloof kan zorgen voor hulpvragen, een gebrek aan verbinding en vragen rondom een goede samenwerking met je hond.
Hoe effectief is hondentraining?
Hondentraining is effectief. Alleen niet als basis. Dat is wel waar het nu mis gaat. Hondentraining in de vorm van commando’s en vaardigheden is slechts een nihile percentage van de hond begeleiden om gedragsproblemen te voorkomen of te kunnen omdraaien.
Een online puppycursus of fysieke puppycursus volgen?
Tegenwoordig kan je zowel online puppycursussen als fysieke puppycursussen volgen. Hoewel ik al 8 jaar werkzaam ben als hondengedragscoach heb ik pas in het voorjaar van 2024 mijn eigen puppycursus XXL ontwikkelt. Simpelweg omdat ik zocht naar de juiste cursus met de juiste inhoudt.
Ik koos ervoor omdat online te doen. Waarom? Omdat ik in die paar lesjes live jou nooit kan bieden wat ik je ‘live’ kan bieden. Omdat jij meer nodig hebt dan met een paar man op een veldje staan (misschien zelfs op elkaar te wachten, want dit is niet zelden de norm). Wat oefeningetjes te doen gericht op commando’s en vaardigheden. Met misschien zelfs nog wel een spartelende hond aan je lijn omdat je puppy alle kanten op schiet behalve de goeie.
Wat zijn de gevolgen hiervan? Ik zie vaak dat we of vervolgens op het symptoom gaan begeleiden. Bijvoorbeeld we willen niet dat de pup alle kanten opschiet (bijv. in de lijn bijten). Vervolgens gaat de trainer of jijzelf het gevolg van de innerlijke belevingswereld van de hond aanpakken (lijn bijten). We realiseren ons daar niet dat veel gedrag een oorzaak is en niet het gevolg. Hierdoor doen we aan symptoombestrijding. Daarmee gaan we voorbij aan de daadwerkelijke hulpvraag, maar we gaan ook voorbij aan de hond. We pakken de kern van het probleem niet aan.
Een ander gevolg kan zijn dat jij met die pup naar huis gaat en je afvraagt wat je nu daadwerkelijk geleerd hebt. Zovaak hoor ik puppyeigenaren zeggen dat ze het idee of gevoel hebben dat hun pup helemaal niet op de plek is, maar ze blijven toch plakken omdat het zo belangrijk lijkt te zijn. Wat leert een hond als hij alle kanten opschiet, hoog zit, niet op zijn gemak is, geen rust ervaart en noem het maar op? Niks. Je slaat de plank finaal mis.
Is een online puppycursus wel effectief? Werkt dat wel?
Ja, zeker. Het is zelfs zo als ik 1:1 trajecten verzorg of fyieke puppycursussen zou ontwikkelen, dan zou ik je altijd toegang geven tot de algemene basiskennis. Kennis die nodig is om je hond op te voeden. Het scheelt namelijk meer dan de helft.
Ik durf het ook te zeggen omdat ik inmiddels honderden mensen online heb geholpen in de opvoeding van hun puppy. En natuurlijk ook in de opvoeding van hun volwassen hond waarbij we ons richten op het ombuigen van gedragsproblemen.
Wat maakt het effectief? Je krijgt veel meer kennis tot je. Een kennis te kort is 1 van de grootste problemen die gedragsproblemen bij honden ontwikkelen. Oftewel: je wist het niet, je deed het wel. Tot je een probleem had, toen ging je kennis op doen en dacht je: “verdikkeme, had ik dat maar anders gedaan en eerder geweten”.
Ten tweede is een voordeel dat je dus niet op dat veld staat met die jonge hond van je. Waarbij je hond alle prikkels moet verwerken, ook nog moet leren en je maar hoopt dat de kennis van de instructeur een beetje up to date is.
Voordelen van een fysieke puppycursus
- Je gaat doelgericht in een werkveld aan de slag. Daardoor kan je direct oefenen met afleidingen.
- Interactie met de trainer (dit is online ook)
- Gemeenschapsgevoel en netwerken (dit is ook online aanwezig)
- De omgeving kan worden gebruikt, sommige cursussen doen dit (zeker niet alle cursussen). Online kan je dit ook opzoeken, maar ga je dit zelf doen.
- Je zou denken socialisatie met andere honden en mensen. Maar dan verwijs ik je graag door naar de volgende kennis artikelen:
Op dit onderwerp slaan we namelijk finaal de plank mis. Dus dit is in principe een voordeel, als je dit goed aanpakt. Socialiseren is echter niet je hond random blootstellen aan willekeurige prikkels. Dit zorgt namelijk voor het gedrag waar we later juist problemen mee krijgen zoals:
- Naar iedere hond/persoon toewillen (want immers zo gesocialiseerd)
- Plat gaan liggen op de grond bij het zien van een prikkel
- Negatieve associaties ontwikkelen (want de subtiele signalen worden niet erkend en de baasjes hebben geen idee, tot de hond overgaat op grovere signalen zoals blaffen, grommen, rijgedrag, uitvalgedrag , uitvallen zonder waarschuwing etc).
- Fiddle about laten zien
- Uitvallen naar andere honden, mensen, katten, mountainbikers, bakfietsen
- Angsten ontwikkelen
- Overenthousiasme
- Opwinding en daarmee druk gedrag van de hond (hyperactiviteit)
Nadelen van een fysieke puppycursus
Als ik het kort samenvat zou ik kunnen zeggen: er is geen nadeel aan een fysiek puppycursus. Het zit niet in het verschil online of fysiek. Het probleem is de inhoud die op dit moment bij ruim 80% van de fysieke puppycursussen aanwezig is. Als we fundamenteel een andere insteek hebben in onze puppycursussen dan zou dit lijstje overbodig zijn. Nu leer je dingen, maar is je vooral ook heel veel input over het opvoeden van je pup. En dus is er een onderscheidt maar ook ontevredenheid over de puppycursussen.
Precies dat is de reden dat ik mij zo richt op puppy’s, omdat de praktijk zoveel hulpvragen tussen mens en hond laat zien, ondanks het volgen van die puppycursus.
Aantal voorbeelden van nadelen van de fysieke puppycursus:
- Je leert vaak nauwelijks iets over de taal van de hond (of een kleine casus)
- Je leert je hond niet begrijpen (waardoor ontstaat gedrag eigenlijk)
- Er is een speelmomentje, zonder uitleg over hondentaal en het maar zo kan dat het spelen onderling geen spel is en je alleen maar negatieve leerervaringen creëert.
- Je stelt je hond zomaar bloot aan andere honden en prikkels onder de noemer socialiseren zonder te weten wat jouw puppy er daadwerkelijk van vindt
- De kynologische instructeur legt jouw niet uit waarom je pup doet wat ‘ie doet en vooral welke signalen er zijn
- Er is geen ruimte om de cursus te volgen zoals jij denkt dat het nodig is voor je pup
- Je staat op elkaar te wachten
- De groepen zijn te groot (en dus te overweldigend voor je pup)
- Je moet het tussen de lessen door zelf uitzoeken (terwijl daar de uitdagingen ontstaan – bijten, happen, in je broek hangen, plasjes in huis, piepen in de bench etc).
- Je moet er staan – je kan het niet aanpassen
- Je bent volledig afhankelijk van de methodiek waarmee de hondenschool traint. En eerlijk ik krijg soms de kriebel van de ouderwetse gedateerde hondenscholen die er nog zijn. En dat zijn er veel meer dan je denkt (werken met sliplijntjes, fysieke correcties, straffen en andere manieren).
- Je leert enkel te trainen met beloningen en afleiden. Je leert dat je geen ‘nee’ mag zeggen en niet mag corrigeren. Maar toch behoudt je gedrag waar je geen idee van hebt wat je dan wel moet doen. Je mist dus kennis en inhoudt.
- Er zijn zoveel afleidingen en je leert alleen maar vaardigheden, die in die omgeving van afleidingen bijna niet aan te leren zijn. Met als gevolg: alsnog niet geleerd hoe je nou verbindt met je puppy.
Voordelen van een online puppycursus volgen
- Je krijgt veel meer kennis over hondengedrag, puppyperikelen, hondentaal en dat soort onderwerpen. Een kennis te kort is een groot probleem in de opvoeding van onze honden.
- Je puppy wordt niet ‘random’ blootgesteld aan prikkels
- Je voorkomt een overprikkelde gemoedstoestand en daarmee behoudt je het leervermogen van je hond
- Je kan op het eigen tempo en tijd de cursus volgen (en dus veel meer inspelen op de behoeften van je pup)
- Je kan alsnog situaties opzoeken, maar je weet niet hoe je dat moet doen en welk tempo jouw puppy aankan
- Je hebt je hond leren lezen (je begrijpt zijn taal) en kan daardoor beter inschatten hoe je hond zich voelt
- Je begrijpt in welke fase je hond zit en daardoor wordt het bijbehorende gedrag een stuk logischer
- Gemeenschapsgevoel en netwerken: je hebt een groot support veld van andere puppy eigenaren die met de precies dezelfde struggles rondlopen (en die herkenning is heerlijk).
- Er is minder sociale druk
- Minder stress voor de pup
- Minder afleiding: in je eigen omgeving heb je meer controle over afleidingen, waardoor de training effectiever kan zijn.
- Je kan filmpjes vaker bekijken, zodat je het goed onder de knie krijgt en begrijpt
- Je hebt direct toegang tot de kennis van de professional
- Comfort van thuis: je kunt in de veilige haven van je pup trainen en ontdekken welke gigantische voordelen dit heeft
- Geen reistijd: scheelt tijd, maar zorgt ook al voor minder prikkels voor je hond in zijn stressemmer.
- Interactie met de trainer (die jou direct kan supporten online)
- Je krijgt antwoorden op situaties waar je dagelijks mee te maken krijgt zoals:
- De puppy piept in de bench
- De puppy wil niet in de bench
- Waar laat je je puppy ’s nachts slapen
- Zindelijkheidstraining
- Puppy wil niet wandelen
- Wanneer laat je puppy loslopen
- Puppybijten
- Druk gedrag bij puppy’s
- Overprikkeling
- En alle andere herkenbare puppy thema’s
Nadelen van een online puppycursus volgen
- Ondanks dat er support is en jij al je vragen beantwoord krijgt, moet jij wel zelf aan de bak gaan. Je krijgt meer kennis, vragen beantwoord en begeleiding door je dagelijkse dag heen. Alleen jij bent degene die het succes bepaalt. Maar is dat niet altijd zo?
- Je hebt het idee dat je dan geen maatwerk krijgt. Want mensen moet je hond zien, toch? Dat is het voordeel van online, een professional kan met behulp van filmpjes jou alsnog helpen en begeleiden!
- De investering lijkt soms groter – alleen het draagvlak, de tijd waarin je begeleiding krijgt, de support, antwoorden en kennis zijn vele malen groter dan offline een paar uurtjes op het veld staan.
Gedragsproblemen en kynologisch instructeur zijn
Uiteraard een dikke shoutout naar de kynologische instructeurs die met hart en ziel zich inzetten voor het begeleiden van de puppy’s en honden op een hondenschool. Het verschil is alleen dat er niet altijd gekeken wordt naar gedragscasuïstieken. En dat is wel waar je mee te maken hebt. Het probleem is dus dat veel kynologische instructeurs (vaak de basis op de hondenschool) zich richten op die commando’s, vaardigheden en wat andere basis elementen. Maar te weinig bezig zijn met de factoren die probleemgedrag in de hand werken. Factoren die je wel wilt weten, leren kennen en dus ook voorkomen om op latere leeftijd je hond goed te begrijpen en te begeleiden.
