Een kalme en rustige hond wil iedereen misschien wel. Toch zijn er een aantal redenen waarom een hond dat niet is. Aangeleerde hyperactiviteit heeft daar invloed op. Een kalme en rustige hond is voor rede vatbaar. Voelt zich ontspannen en kan daardoor contact maken met jou en zijn omgeving. Er zijn verschillende redenen waardoor een hond niet meer kalm en rustig is.
Ik zie ook vaak dat we een kalme en rustige hond wat saai vinden. Een hond die gewoon rondloopt in het losloopgebied, naast het contact maken met andere honden gewoon weer z’n gang lijkt te gaan, lijkt al vrij snel gedesinteresseerd.
“Oh, wil hij niet spelen? Of is hij niet sociaal?”
Dit heeft veelal te maken met onze interpretatie en opvattingen over wat honden nodig hebben. Hoe ziet enthousiasme en ontspanning er uit? Ook de interpretatie van de lichaamstaal van honden en spel bij honden honden spelen hierbij een belangrijke rol.
Ook zie ik vaak dat we een hond die hyperactief of overenthousiaste hond is en alles omver springt een blije hond is. Maar is dat wel zo?
Zo herken je een kalme en ontspannen hond:
- Losjes lichaam
- Ontspannen spieren (hangt losjes, het zwiert en wappert wat)
- Ovale, amandelvormige ogen (zachte blik, pupillen ‘normaal’, afhankelijk van lichtinval)
- Weinig – repeterende – stresssignalen
- Aandacht wordt geregeld verlegd
- Een goede regulatie (hond is in staat om rust te vinden of kan met een beetje hulp afschakelen)
- Reageert ontspannen op zijn omgeving
- Fysiek ziet hij er goed uit
- In beweging is de hond ontspannen, losse bewegingen, aandacht ontspannen kunnen verleggen
Let op: je hond hoeft niet constant in die staat te zijn. Dat is onmogelijk. Je hebt een levend wezen in huis. Dus de kans bestaat dat je hond wat heen en weer schommelt. Het kan ook zijn dat je hond in sommige situaties (bijvoorbeeld binnen) wel ontspannen kan zijn. En daar buiten meer moeite mee heeft.
In de onderstaande podcast leg ik je uit op welke manier je een geluk en ontspanning kan herkennen.
Waarom wil je werken aan en vanuit een rustige gemoedstoestand?
Je hebt niet op alle oorzaken van de gemoedstoestand van je hond invloed. Simpelweg omdat je hond vanuit zijn eigen beleving ook omhoog kan schieten. In dat geval moet je eigenlijk weten hoe stress werkt en hoe dit fysiologisch direct invloed heeft op de gemoedstoestand van de hond.
Wanneer een hond omhoog schiet is een hond vaak meer onbereikbaar. Hij kan daardoor in een opgewonden gemoedstoestand komen en zich druk gedragen of hyperactief zijn.
Toch is er wel degelijk een vorm van hyperactiviteit waar wij invloed op hebben. Ik noem dat aangeleerde hyperactiviteit. Dat is een vorm van hyperactiviteit waar wij wel degelijk invloed op hebben. Eigenlijk is het zo dat door de manier waarop wij reageren en interactie hebben met onze honden, de hond daardoor op een bepaalde manier reageert.En dat is zonde! Want je hebt er zo weinig aan.
In mijn 3-daagse Challenge Project Calm Dog ontdek je hoe je daar een einde aan maakt.
Daarnaast ontstaat er vanuit opwinding heel vaak gedrag dat je eigenlijk liever niet ziet:
- Uitvallen naar andere honden
- (Overmatig) Blaffen
- Piepen, janken of blaffen in de bakfiets
- Opspringen tegen jou
- Opspringen tegen andere mensen
- Je overal achtervolgen
- Plassen in huis
- Ongedurig zijn
- Hij luistert niet
- Overprikkeling
Het stressemmertje van je hond
Wanneer er sprake is van aangeleerde hyperactiviteit heb je een extra shot in de stressemmer van je hond. Daarom zou mijn advies altijd zijn om aangeleerde hyperactiviteit zoveel mogelijk aan te pakken door te werken vanuit rust. Anders geef je je hond al een extra lading aan opwinding, terwijl opwinding altijd zorgt voor gedrag dat je liever niet hebt.
Een hond die vol zit, vol blijft zitten en onvoldoende kan herstellen kan moeilijk rustig worden, luisteren of ander bereikbaar gedrag laten zien. Dat is oorzaak en gevolg. Waarbij het gevolg (druk blijven doen bijvoorbeeld) ook altijd weer een onderliggende oorzaak heeft.
In dit artikel ontdek je 7 manieren om de gemoedstoestand van je hond te verlagen.
Werken vanuit rust
Werken vanuit rust betekent dat een rustige gemoedstoestand je basis gaat worden. Althans daar waar je invloed op hebt.
Dat geeft direct antwoord op de titel van dit blog. Waarom wil je een kalme en rustige hond hebben? Je wilt voordat je iets met je hond gaat ondernemen kijken naar zijn gemoedstoestand: hoe hangt de vlag erbij?
Oftewel: voordat je hond X of Y gaat doen (los van de lijn, uit de auto, door de deur) kijk je naar zijn gemoedstoestand. Als die niet rustig is dan ga je wachten, hem helpen of eventueel een commando geven om rustig te worden.
Het kan wel zijn dat je al te maken hebt met associaties, waardoor je hond denkt dat die drukke gemoedstoestand erbij hoort.
Wat als je dit probeert, maar hij niet rustig wordt?
Het kan zijn dat jij al probeert te werken aan de rustige gemoedstoestand van je hond. Toch merk je dat bijvoorbeeld het naar buiten gaan gewoon geen rustig startpunt kan krijgen. Dit kan te maken hebben met verschillende dingen:
- Associaties
- De emotionele beleving van de hond t.o.v. buiten (dat is een intern gevoel en dan is dat waar aan gewerkt moet worden)
- Fysiek ongemak (bij fysieke klachten is de vraag altijd: wie was er eerst, de kip of het ei? zijn er klachten vanwege stress of is er stress vanwege de klachten?)
- Angst
- Chronische stress (het emmertje loopt gewoon al behoorlijk over en dit is een continue staat op dit moment)
- Jouw rust (ben je gehaast, moet het snel/snel, ben je er niet bij met je koppie? Doe je alsof het goed gaat, maar speelt er veel? Etc.)
Wat wordt er hier bedoeld met associaties?
Honden zijn associatief. Ze zijn meesters in verbanden leggen. Ze verbinden het 1 met het ander. Een geluidje aan een handeling, een gevoel aan een geluidje, een gevoel aan een handeling en ga zo maar door. Stel jij gaat totaal hysterisch je hond uitnodigen (opfokken noem ik het altijd) om mee naar buiten te gaan en je pakt de riem op dat moment. Dan kan een associatie al vrij snel worden: riem = standje 10. Vervolgens wil je met je hond naar buiten en dan zeg je: “ja maar dit mag niet, word nou eens rustig”. Op dat gebied heb je enerzijds je reactie te veranderen. En anderzijds ook de associatie met de riem aan te pakken.
Maar aangezien een hond zoveel associaties legt kan dat ook op basis van een emotie zijn. Stel jouw hond vindt het buiten gewoon wat spannend. De geluiden, de geuren, de andere honden, mensen, het donker, de regen, de wind of noem het op. Dan kan een associatie zijn: riem + wandelschoenen + deur open = naar buiten gaan = mij niet op mijn gemak voelen.
In dat geval heb je bijvoorbeeld te werken aan dat “wel op zijn gemak”voelen.
Wanneer doe je wat met je hond?
Honden leren associatief. Dat betekent, in positieve zin, dat je dus je hond kan aanleren dat pas als hij rustig is je iets met hem gaat ondernemen. Ik zie in de praktijk vaak dat we dit niet oppakken. Waardoor de associatie omdraaien dus moeilijker kan zijn.
Als je je hond beloont als hij druk is, en jij ziet dat liever anders dan kan je het daarmee in stand houden. Negatieve aandacht is ook aandacht.
Een hond met een drukke gemoedstoestand kan voor veel hulpvragen zorgen om verschillende redenen. Daarnaast is zo’n opgewonden gemoedstoestand van de hond helemaal niet fijn. Dus daar waar jij rust kan inbrengen en de gemoedstoestand van je hond kan verlagen zou ik dat zeker adviseren.
De interne beleving van je hond
Je hond kan niet rustig worden wanneer de oorzaak van een drukke en opgewonden gemoedstoestand niet aangepakt wordt. Aangeleerde hyperactiviteit is zo’n oorzaak. Maar je hebt ook te maken met de interne beleving van je hond. Dat betekent dat je hond bijvoorbeeld een bepaalde emotie richting honden kan ervaren.
Die emotie is negatief en zorgt voor spanning. Die emotie zorgt voor de aanmaak van stresshormonen en voor je het weet heb jij een hond die niet meer voor rede vatbaar is. In dat geval heb je niet te maken met aangeleerde hyperactiviteit. Maar met de interne beleving van je hond.
Samengevat
Je wilt werken vanuit een rustige en kalme gemoedstoestand. Je hond niet meer opjutten. Maar in alle redelijkheid jezelf steeds afvragen: wat is nu zijn gemoedstoestand? En is je handeling die daar op volgt (bijvoorbeeld je hond van de lijn halen) een goed plan geweest? Want als hij nog druk was dan sta je meteen 10 punten achter. Dit kan je ook in kleine stapjes gaan opbouwen en aanleren.
Oorzaken die de rustige en kalme gemoedstoestand beïnvloeden zijn:
- Vol/overstromend stressemmertje van je hond
- Aangeleerde hyperactiviteit
- Emotionele beleving van je hond (positief/negatief > het zorgt beide voor de aanmaak van stresshormonen)
- Stress (wat is stress bij honden?)
- Lichamelijk ongemak bij je hond
