Een kalme en rustige hond is voor rede vatbaar. Voelt zich ontspannen en kan daardoor contact met jou en zijn omgeving. Er zijn verschillende redenen waardoor een hond niet meer kalm en rustig is.
We vinden een hond die kalm en rustig is vaak maar saai. Dat heeft veelal te maken met onze interpretatie ervan. We willen enerzijds een hond om me te verbinden. En anders mag het allemaal niet te rustig en kalm zijn.
Ook zie ik vaak dat we een hond die hyperactief of overenthousiaste hond is en alles omver springt een blije hond is. Maar is dat wel zo?
Zo herken je een kalme en ontspannen hond:
- Losjes lichaam
- Ontspannen spieren (hangt losjes, het zwiert en wappert wat)
- Ovale ogen (zachte blik, pupillen ‘normaal’, afhankelijk van lichtinval
- Weinig stresssignalen
- Aandacht wordt geregeld verlegd
- Ontspannen, losjes bewegen, geregeld van richting veranderen
De kans is groot dat de gemoedstoestand van je hond hierbij rustig is. Je hond voelt zich op dat moment, of in het algemeen ontspannen. Je hond kan zich ontspannen in de situatie waar hij zich bevindt.
Let op: je hond hoeft niet constant in die staat te zijn. Dat is onmogelijk. Je hebt een levend wezen in huis. Dus de kans bestaat dat je hond wat heen en weer schommelt. Het kan ook zijn dat je hond in sommige situaties (bijvoorbeeld binnen) wel ontspannen kan zijn. En daar buiten meer moeite mee heeft.
Waarom wil je werken aan rustige gemoedstoestand?
Je hebt niet op alle oorzaken van de gemoedstoestand van je hond invloed. Simpelweg omdat je hond vanuit zijn eigen beleving ook omhoog kan schieten. En dus minder voor rede vatbaar is. Hij kan daardoor in een opgewonden gemoedstoestand komen en zich druk gedragen of hyperactief zijn.
Toch is er wel degelijk een vorm van hyperactiviteit waar wij invloed op hebben. Ik noem dat aangeleerde hyperactiviteit. Dat is een vorm van hyperactiviteit waar wij wel degelijk invloed op hebben. En dat is zonde! Want je hebt er zo weinig aan. Daarnaast ontstaat er vanuit opwinding heel vaak gedrag dat je eigenlijk liever niet ziet:
- Uitvallen naar andere honden
- (Overmatig) Blaffen
- Piepen, janken of blaffen in de bakfiets
- Opspringen tegen jou
- Opspringen tegen andere mensen
- Je overal achtervolgen
- Plassen in huis
- Ongedurig zijn
- Hij luistert niet
- Overprikkeling
Het stressemmertje van je hond
Wanneer er sprake is van aangeleerde hyperactiviteit heb je een extra shot in de stressemmer van je hond. En dat is zonde en niet nodig. Daarom zou mijn advies altijd zijn om aangeleerde hyperactiviteit zoveel mogelijk op te pakken door te werken vanuit rust.
Werken vanuit rust
Werken vanuit rust betekent dat een rustige gemoedstoestand je basis gaat worden. Althans daar waar je invloed op hebt.
Dat geeft direct antwoord op de titel van dit blog. Waarom wil je een kalme en rustige hond hebben? Je wilt voordat je iets met je hond gaat ondernemen kijken naar zijn gemoedstoestand.
Oftewel: voordat je hond X of Y gaat doen (los van de lijn, uit de auto, door de deur) kijk je naar zijn gemoedstoestand. Als die niet rustig is dan ga je wachten, hem helpen of eventueel een commando geven om rustig te worden.
Het kan wel zijn dat je al te maken hebt met associaties, waardoor je hond denkt dat die drukke gemoedstoestand erbij hoort.
Wanneer doe je wat met je hond?
Honden leren associatief. Dat betekent, in positieve zin, dat je dus je hond kan aanleren dat pas als hij rustig is je iets met hem gaat ondernemen. Ik zie in de praktijk vaak dat we dit niet oppakken. Waardoor de associatie omdraaien dus moeilijker kan zijn.
Als je je hond beloont als hij druk is, en jij ziet dat liever anders dan kan je het daarmee in stand houden. Negatieve aandacht is ook aandacht.
Een hond met een drukke gemoedstoestand kan voor veel hulpvragen zorgen om verschillende redenen. Daarnaast is zo’n opgewonden gemoedstoestand van de hond helemaal niet fijn. Dus daar waar jij rust kan inbrengen en de gemoedstoestand van je hond kan verlagen zou ik dat zeker adviseren.
De interne beleving van je hond
Je hond kan niet rustig worden wanneer de oorzaak van een drukke en opgewonden gemoedstoestand niet aangepakt wordt. Aangeleerde hyperactiviteit is zo’n oorzaak. Maar je hebt ook te maken met de interne beleving van je hond. Dat betekent dat je hond bijvoorbeeld een bepaalde emotie richting honden kan ervaren.
Die emotie is negatief en zorgt voor spanning. Die emotie zorgt voor de aanmaak van stresshormonen en voor je het weet heb jij een hond die niet meer voor rede vatbaar is. In dat geval heb je niet te maken met aangeleerde hyperactiviteit. Maar met de interne beleving van je hond.
Samengevat
Je wilt werken vanuit een rustige en kalme gemoedstoestand. Je hond niet meer opjutten. Maar in alle redelijkheid jezelf steeds afvragen: wat is nu zijn gemoedstoestand? En is je handeling die daar op volgt (bijvoorbeeld je hond van de lijn halen) een goed plan geweest? Want als hij nog druk was dan sta je meteen 10 punten achter.
Oorzaken die de rustige en kalme gemoedstoestand beïnvloeden zijn:
- Vol/overstromend stressemmertje van je hond
- Aangeleerde hyperactiviteit
- Emotionele beleving van je hond (positief/negatief > het zorgt beide voor de aanmaak van stresshormonen)
- Stress (wat is stress bij honden?)
- Lichamelijk ongemak bij je hond
